bijgenaamd de Bouwer (ca. 1109 - 6 nov. 1171), graaf van Henegouwen van 1120 tot 1171, zoon van Boudewijn III, regeerde aanvankelijk onder het regentschap van zijn moeder, Yolanda van Gelre. Ca. 1130 huwde hij Aleidis, dochter van Godfried, graaf van Namen, en Ermesinde van Luxemburg. Van de moord op Karel de Goede (1127), graaf van Vlaanderen, maakte hij gebruik om, gelijk zijn voorgangers en ook ditmaal tevergeefs, aanspraken op Vlaanderen te laten gelden. Hoewel hij tijdelijk Oudenaarde en Ninove kon bezetten, moest hij toezien dat Willem Clito in Vlaanderen opvolgde. Ook tegenover de opvolger van Willem, Diederik van de Elzas, heeft Boudewiijn herhaaldelijk het onderspit moeten delven. Door het huwelijk (1169) van zijn zoon en troonopvolger, Boudewijn V, met Margaretha, zuster van de regerende Vlaamse graaf Filips van de Elzas, kwam een eind aan het bijna 100 jaar slepende conflict tussen Henegouwen en Vlaanderen. Zijn bijnaam kreeg hij wegens de versterkingen die hij langs de grens van Henegouwen met Brabant en Vlaanderen liet aanbrengen.