Hendrik IX, bijgenaamd de Zwarte (ca. 1074 - Ravensburg 13 dec. 1126), hertog van Beieren van 1120 tot 1126, uit het Huis der Welfen, was een zoon van Welf IV van Beieren. Hendrik IX legde door zijn familiepolitiek de grondslag voor de strijd tussen Welfen en Hohenstaufen (in Itali? Ghibellijnen). Want na het overlijden van keizer Hendrik V in 1125 te Utrecht steunde hij niet Frederik II van Hohenstaufen, hertog van Zwaben, die gehuwd was met zijn dochter Judith, maar Lotharius van Supplinburg, hertog van Saksen, op voorwaarde dat diens enige dochter, de toen tienjarige Gertrud, zou trouwen met zijn zoon, Hendrik X. Dit huwelijk (1127) had tot gevolg dat in 1137 ook het hertogdom Saksen in het bezit van Hendrik X kwam. Hendrik IX overleed als monnik in het klooster Weingarten.