Oudste zoon van Burchard van Avesnes en Margaretha van Constantinopel, betwistte na het kinderloos overlijden van Margaretha's zuster Johanna (1244) aan zijn halfbroer Willem II van Dampierre, oudste zoon uit Margaretha's tweede huwelijk met Willem I van Dampierre, de troonopvolging in Vlaanderen en Henegouwen. De Franse koning Lodewijk IX de Heilige trad in het conflict als scheidsrechter op en wees Henegouwen toe aan de Avesnes, Vlaanderen aan de Dampierres (juni 1246). Toen Willem II van Dampierre stierf (1251), zag Jan van Avesnes weer kans om zijn recht op Rijks-Vlaanderen op te eisen. De Rooms-koning Willem II van Holland, met wiens zuster Aleidis Jan was getrouwd, steunde hem, verklaarde Margaretha vervallen en beleende Jan met Rijks-Vlaanderen. In sept. 1256 moest Jan zich aan een nieuwe arbitrage van Lodewijk IX onderwerpen ( 'Dit de P?ronne'). Hij zag af van zijn aanspraken op Rijks-Vlaanderen en Namen. Gravin Margaretha erkende hem als haar opvolger in Henegouwen en de Dampierres deden afstand van al hun rechten op zijn deel in de erfenis van Margaretha (22 nov. 1257). Kort daarop stierf Jan. Zijn zoon volgde op als Jan I van Henegouwen (= Jan II van Holland).
Henglias-Hengelo 
1218 - 1257 (39 jaar)