| Aantekeningen |
- Eleonora van Aquitani?
ook Eleonora van Poitou of Eleonora van Guyenne genaamd, daarnaast bekend als Ali?nor d'Aquitaine (1122 - Fontevrault 1 april 1204), dochter van Willem X, hertog van Aquitani?, huwde in 1137 met koning Lodewijk VII van Frankrijk, met wie zij aan de tweede kruistocht deelnam (zie kruistochten). In 1152 werd dit huwelijk geannuleerd en hertrouwde zij met Hendrik II Plantagenet, hertog van Normandi? en graaf van Anjou, die door dit huwelijk hertog van Aquitani? werd en die in 1154 de Engelse troon besteeg. Eleonora verbleef meestal in Aquitani?, dat ze vanuit Poitiers bestuurde. Zij zette haar zoons (Richard Leeuwenhart en Jan zonder Land) aan tot opstandigheid tegen koning Hendrik en werd na de opstand van 1173 opgesloten tot 1189. Ook na het overlijden van Hendrik II intrigeerde zij en zaaide tweedracht in het heersende geslacht.
Eleonora was een knappe, levendige en intelligente vrouw, door wier toedoen de hoofse dichtkunst uit het zuiden overal in Noord-Frankrijk ingang vond. De verbreiding van de Tristan-legende is voor een aanzienlijk deel aan haar toe te schrijven, en in het algemeen oefende zij grote invloed uit op de schrijvers van haar tijd. Aan haar en haar kinderen is het te danken, dat de Franse literatuur in het laatste kwart van de 12de eeuw in West-Europa een hoge vlucht nam.
Haar graftombe bevindt zich in de abdijkerk van Fontevrault.
Toen Aquitani? in 57 v.C. door de Romeinen werd veroverd, strekte het zich uit van de Pyrenee?n tot de Garonne. Bij de reorganisatie van Galli? door keizer Augustus (27 v.C.) werd Aquitani? een van de drie Gallische provincies. Het omvatte voortaan ook het gebied tussen de Garonne en Loire. In de loop der 5de eeuw werd het door de Visigoten veroverd. De Visigoten werden in 507 door de Franken onder Chlodovech bij Vouill? verslagen. Aquitani? werd een deel van het Frankische rijk.
Tegen het einde van de 7de eeuw werd het een vrij zelfstandig gebied, bestuurd door eigen hertogen. De Karolingen, die in de 8ste eeuw op de Frankische troon waren gekomen, vatten de strijd aan tegen deze hertogen, maar pas bij de dood van Pippijn de Korte (768) werd Aquitani? rechtstreeks aan het Frankische gezag onderworpen. Het gevoel van zelfstandigheid was er echter zo sterk dat ook Karel de Grote eraan moest toegeven: in 781 vormde hij een nieuw koninkrijk Aquitani?, ten gunste van zijn zoon Lodewijk de Vrome. In algemene trekken omvatte dit het gebied tussen Loire, Pyrenee?n, Rh?ne en Oceaan. Nadat Lodewijk keizer was geworden (813), bleef het Aquitaanse rijk bestaan. Het koningschap werd uitgeoefend door Pippijn I en Pippijn II, resp. zoon en kleinzoon van Lodewijk. Bij het Verdrag van Verdun (843) werd Aquitani? aan Karel de Kale als deel van West-Franci? toegewezen, die het achtereenvolgens schonk aan zijn zonen Karel (gest. 866) en Lodewijk de Stotteraar. Deze, in 877 koning van de Franken geworden, voegde Aquitani? bij het rijk.
De ineenstorting van het Karolingische gezag in de tweede helft van de 9de eeuw had de ontbinding van het West-Frankische rijk tot gevolg. Aquitani? viel in enkele grote vorstendommen uiteen: Goti? (het oosten), de Spaanse Mark (later Cataloni?), Toulouse, Gascogne en een ander vorstendom dat van het einde van de 10de eeuw af het hertogdom Aquitani? zou heten, maar slechts een deel van het vroegere Aquitani? omvatte. De titel 'hertog van Aquitani?', na eerst te hebben toebehoord aan de graven van Auvergne, dan aan die van Toulouse, kwam uiteindelijk aan de graven van Poitiers (midden van de 10de eeuw). Na de troonsverheffing van de Capetingse dynastie (987) werd de titel officieel aan deze vorsten toegekend. Dit nieuwe hertogdom Aquitani? omvatte slechts het gebied tussen Loire en Garonne, van de Oceaan tot en met Auvergne. In 1038 werd Gascogne erbij gevoegd.
In 1152 huwde Eleonora, erfgename van Aquitani?, met Hendrik Plantagenet, die in 1154 koning van Engeland werd. Daardoor werd het lot van Aquitani? verbonden aan dat van Engeland en werd het gewikkeld in de eeuwenlange strijd tussen Frankrijk en Engeland. Met de integratie in het Angevijnse rijk verdween Aquitani? als politieke entiteit. Het leefde gedeeltelijk verder in het hertogdom Guyenne, dat net als Gascogne tot 1453 in Engelse handen bleef.
|
Henglias-Hengelo 
ca. 1122 - 1204 (~ 82 jaar)